Αυτισμός και αντιμετώπιση...

Αφού είδαμε την ανάρτηση Τι είναι ο αυτισμός; πως τον εντοπίζω;; ας πούμε τώρα πως ακριβώς αντιμετωπίζουμε μια τέτοια κατάσταση. Η αντιμετώπιση των ατόμων με αυτισμό είναι μια συνεχή προσπάθεια η οποία ξεκίνα πριν την ηλικία των 5 και συνεχίζεται μέχρι την ενήλικη ζωή, με την βοήθεια ειδικών,παιδαγωγών, ψυχολόγων, φυσιοθεραπευτών, λογοθεραπευτών,εργοθεραπαυτών και παράλληλης στήριξης στο σχολείο.
Σκοπός της αντιμετώπισης είναι η αναδιοργάνωση της ζωής του παιδιού μέσα σε έναν χώρο οργανωμένο, που θα του παρέχει ασφάλεια καθώς όπως είπαμε, το παιδί με αυτισμό ταράζεται εύκολα αν αλλάξει κάτι ξαφνικά στο περιβάλλον του και νιώθει συνεχώς ανασφάλεια. Γι' αυτό έχει ανάγκη από συγκεκριμένο πρόγραμμα στην ζωή του. 

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει, με την βοήθεια των ειδικών βέβαια, είναι μια αξιολόγηση, η οποία θα δείξει τα όρια του παιδιού, καθώς και τα δυνατά του σημεία. Παράλληλα, θα επιβεβαιώσει την διάγνωση, θα προσδιορίζει το βαθμό της νοητικής ανάπτυξης και τις διαταραχές της συμπεριφοράς.

 Η αξιολόγηση πρέπει να εστιάζει στους ακόλουθους αναπτυξιακούς τομείς:

1.Επικοινωνία. Κατά πόσο το παιδί έχει την ικανότητα να καταλαβαίνει αυτό που του λέει ή του ζητάει κάποιος και το αντίστροφο.

2.Κοινωνικές δεξιότητες. Ότι έχει να κάνει με την επαφή του με άλλα παιδάκια. Να παίξει μαζί τους, να μιλήσει ,να αστειευτεί, κλπ.

3.Γνωστικός τομέας.

·Γνωστικός – εκτελεστικός  τομέας(αξιολογείται η ικανότητα των μαθητών να δείχνουν χρώματα, σχήματα, μεγέθη, να ταυτίζουν, να ομαδοποιούν, να αντιστοιχίζουν, να εκτελούν απλές εντολές σε σχέση με τον χώρο και τον χρόνο….. Ο γνωστικός – εκτελεστικός τομέας απαιτεί ελάχιστη κατανόηση του προφορικού λόγου από τον μαθητή για την εκτέλεση των δραστηριοτήτων)

· Γνωστικός – εκφραστικός τομέας(αξιολογείται η ικανότητα των μαθητών να αναγνωρίζουν και να ονομάζουν σχήματα, χρώματα, μεγέθη, να μετρά αντικείμενα, να λέει τις μέρες της εβδομάδας, τους μήνες, τις εποχές. Ο Γνωστικός – εκφραστικός τομέας απαιτεί λεκτικές απαντήσεις από τον μαθητή)

· Μίμηση(αξιολογείται η δυνατότητα των μαθητών να μιμούνται αδρές κινήσεις, τη χρήση συγκεκριμένων υλικών. ήχους και λέξεις)

· Οπτική μνήμη(αξιολογείται η ικανότητα των μαθητών να ανακαλούν στοιχεία που  είδαν, όπως:  χρώματα, λέξεις, απλές ή σύνθετες προτάσεις..)

· Λειτουργική μνήμη(αξιολογείται η ικανότητα των μαθητών να ανακαλούν με σχετική ευκολία προσωπικά στοιχεία όπως είναι η διεύθυνσή τους ή το τηλέφωνό τους)

4.Λεπτή κινητικότητα και αδρή κινητικότητα. Η λεπτή κινητικότητα έχει σχέση με το χέρι και το πόσο καλά συντονίζονται τα δάχτυλα.Τα παιδιά αυτά δυσκολεύονται να κάνουν κάποιες κινήσεις όπως το να πιάσουν έναν μαρκαδόρο,να δέσει τα κορδόνια του,να κουμπώσει το παντελόνι του κλπ. Η αδρή κινητικότητα έχει να κάνει με τις κινήσεις του σώματος και πως συντονίζονται αυτές από το παιδί. δηλαδή να μπορεί να ισορροπήσει ,να τρέξει κλπ.    

5.Οπτικοκινητικό συντονισμό. Είναι η συνεργασία ματιών και χεριών για την εκτέλεση ενός έργου. Σημαντικός για την ανάπτυξη της γραφής, του σχεδιασμού, της ζωγραφικής, κλπ.

 

 

 

Πρέπει επίσης να έχουμε υπόψιν μας της παρακάτω αρχές, στις οποίες στηρίζεται η φιλοσοφία της ειδικής αγωγής :

- Τα ενδιαφέροντα και οι ανάγκες των μαθητών διαφέρουν..

- Κάθε μαθητής είναι μια μοναδική και σημαντική προσωπικότητα...

- Όλα τα παιδιά μπορούν να ωφεληθούν από το κατάλληλο γι' αυτά εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Δεν υπάρχει παιδί "μη εκπαιδεύσιμο".

- Οι εκπαιδευτικές εμπειρίες που σχεδιάζονται σύμφωνα με τις ανάγκες κάθε παιδιού βελτιώνουν σημαντικά την ικανότητα μάθησης και την εξέλιξή του.

- Η συνεκπαίδευση παιδιών με διαφορετικών φυσικών, πνευματικών και συμπεριφοριστικών χαρακτηριστικών αυξάνει την ποιότητα της εκπαίδευσης για όλα τα παιδιά με ή χωρίς ειδικές ανάγκες και δυνατότητες.

To παιδί με αυτισμό έχει ανάγκη από μια δομημένη παιδαγωγική προσέγγιση σχεδιασμένη με βάση τις ιδιαιτερότητες και την δυσκολία του αυτιστικού παιδιού να αποκτήσει την γνώση, δυσκολίες στην επικοινωνία και την κοινωνικοποίηση.

Για κάθε παιδαγωγική-θεραπευτική σε μαθητές με αυτισμό θα πρέπει να ακολουθήσουμε τα εξής βήματα:

-Πρόκληση ενδιαφέροντος-συγκέντρωση και στροφή της προσοχής. Δηλαδή, να τους κατευθύνουμε σε κάτι που θέλουμε να τους διδάξουμε.

-Να τους δώσουμε όσο το δυνατόν πιο απλές και ξεκάθαρες οδηγίες

-Να χρησιμοποιήσουμε σαφή γλώσσα, σαφείς χειρονομίες και σύμβολα και να συνεχίσουμε στην ίδια πορεία.

-Να τους βοηθήσουμε, όπου είναι απαραίτητο.

-Να τους ζητήσουμε να χρησιμοποιούν λέξεις, μιμική, χειρονομίες και σύμβολα.

-Η αξιολόγηση πρέπει να γίνει σε κάθε σωστή και λανθασμένη ενέργεια του παιδιού, και αμοιβή για κάθε σωστή ενέργεια ή για κάθε ενέργεια και συμπεριφορά που πλησιάζει την σωστή.

-Η διδασκαλία και η θεραπεία μέσα από δημιουργικές προσεγγίσεις όπως είναι οι εικαστικές εικόνες, το δράμα, η μουσική, το παιχνίδι, έχει αποδειχτεί πως μπορούν να προσφέρουν πολλά στο αυτιστικό παιδί.

-Η χρήση της τεχνολογίας και ιδιαίτερα του  ηλεκτρονικού υπολογιστή είναι ιδιαίτερα σημαντική στον αυτισμό.Έχει αποδειχτεί ότι η ηλεκτρονικοί υπολογιστές ως εργαλεία διδασκαλίας , οδηγούν το άτομο στην γνώση του κόσμου αλλά και της καθημερινής ζωής μέσα από μια διαδικασία που περιλαμβάνει μάθηση, πρόκληση, κίνητρα και διασκέδαση.

-Έχουν δημιουργηθεί ειδικά προγράμματα για αυτιστικά παιδιά στα οποία οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές  μέσα από τον ήχο, την εικόνα, τη μουσική, τα σύμβολα και την ποικιλία χρωμάτων, τους παρέχουν ένα μοναδικό τρόπο για γλωσσική ανάπτυξη και επικοινωνία με τους άλλους , ιδιαίτερα όταν ασχολούνται τα αυτιστικά άτομα με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή σε ομάδες ή με ενήλικες.

Ποικίλα εκπαιδευτικά προγράμματα υπάρχουν για να αντιμετωπίσουν τον αυτισμό. Μερικά από αυτά είναι το TEACCH στο οποίο οι γονείς θεωρούνται ως συνθεραπευτές. Λαμβάνονται υπόψιν :

• Οι δυσκολίες που συναντά το αυτιστικό παιδί στην καθημερινή ζωή 
• Η αδυναμία του να μπει στον αφηρημένο και παγκόσμιο λόγο
• Η έλλειψη ανοχής του όσον αφορά τις αλλαγές στο χώρο και στο χρόνο
• Η ανομοιογένεια των γνωστικών ικανοτήτων του (το αυτιστικό παιδί έχει μετριότατες κοινωνικές και λεκτικές ικανότητες  αλλά καλή μνήμη και καλό οπτικοκινητικό συντονισμό).

Το πρόγραμμα TEACCH προσπαθεί να διευκολύνει στο μέγιστο την κατανόηση του παιδιού με την χρήση εικόνων που παριστάνουν ένα πρόσωπο, ένα αντικείμενο ή μια εργασία που σημαίνουν περισσότερο για ένα παιδί από ότι η λέξεις και με την πολύ ακριβή οργάνωση των ωρών εργασίας, έτσι ώστε το παιδί να σταθεροποιείται και να αισθάνεται ασφάλεια. Το πρόγραμμα αυτό απευθύνεται σε παιδιά σχολικής ηλικίας, αλλά υπάρχουν προγράμματα  βασισμένα στις ίδιες αρχές, για την επαγγελματική κατάρτιση των εφήβων.

Αν και δεν υπάρχει μια μέθοδος  αντιμετώπισης του αυτισμού ο ειδικός θα πρέπει να υιοθετήσει μια πολύπλευρη αντιμετώπιση με στόχο το παιδί να φτάσει στο καλύτερο δυνατό σημείο.

Άλλα προγράμματα :
-Εφαρμοσμένη Συμπεριφορική Ανάλυση.

-Οι κοινωνικές ιστορίες της Carol Gray.

-Holding Therapy 

-Auditory integration therapy (AIT) 

-Μέθοδος διδασκαλίας βασισμένη στο εκπαιδευτικό σύστημα της Maria Montessori.

-Συμπεριφορικά προγράμματα παρέμβασης.

Επίσης ακολουθείται φαρμακευτική αγωγή η οποία είναι απαραίτητη και χορήγηση συμπληρωμάτων.


ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ: 

• Μάθετε για τον αυτισμό και ειδικότερα για την διαταραχή που εμφανίζει το παιδί σας.
• Ενθαρρύνετε την ανεξαρτισία του παιδιού σας.
• Δώστε στο παιδί καθήκοντα ( πάντα καθοδηγούμενο βήμα-βήμα).
• Δώστε στο παιδί συνεχόμενο πρόγραμμα και ανατροφοδότηση από οτιδήποτε μαθαίνει.
• Ανακαλύψτε τις δεξιότητες που μαθαίνει το παιδί στο σχολείο (εφαρμογή αυτών στο σπίτι).
• Βρείτε ευκαιρίες για κοινωνικές δραστηριότητες με το παιδί σας (π.χ. εξερευνήσεις, αθλήματα).
• μηλίστε με άλλους γόνεις παιδιών με αυτισμό.
• Συναντηθείτε στο σχολείο για να αναπτύξετε ένα ειδικό εκπαιδευτικό σχέδιο.

Όταν το παιδί έχει ξεσπάσματα, μην τρομάζετε. Να το προλαβαίνετε πριν ξεσπάσει, ώστε να αποσπάτε έτσι την προσοχή του. Αλλιώς να είστε ήρεμοι και να του πείτε να σταματήσει.

Μην περιμένετε να ολοκληρώσει τις δραστηριότητες του χωρίς την επίβλεψή σας. Να περιορίζετε τις ευκαιρίες αναστάτωσης.

Αν κάνει κάποια ζημιά, μπορείτε να δείξετε αδιαφορία μέχρι να σταματήσει, να μην υψώσετε την φωνή σας και να του ζητήσετε να τα μαζέψει λέγοντας "ας τα μαζέψουμε". 

Οτιδήποτε και να συμβεί θα είστε πάντα ήρεμοι και θα του εξηγείτε, τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνει.